De dag die álles veranderde

Algemeen
Klasina Seinstra en Henk Angenent: ,, Nee, ik ben er echt niet rijk van geworden. Maar ik ben wel rijk geworden aan ervaringen en belevenissen.’’
Klasina Seinstra en Henk Angenent: ,, Nee, ik ben er echt niet rijk van geworden. Maar ik ben wel rijk geworden aan ervaringen en belevenissen.’’ (Foto: timsimaging)

Hij komt er snel aan, de vierde januari 2022. Dat is de dag waarop het precies 25 jaar geleden is dat de laatste Elfstedentocht werd gehouden. Een kwart eeuw zonder de Tocht der Tochten. Dat is langer dan ooit voor mogelijk werd gehouden, en misschien wordt die periode nog wel langer. Op die dag was er slechts zo’n zeven uur nodig om het leven van Henk Angenent en Klasina Seinstra voor altijd te veranderen. Zij blikken terug op de tocht van 1997.

De Verandering
Henk Angenent (54) werd met zijn overwinning de bekendste spruitjeskweker ooit. Nog altijd bepaalt die ene dag zijn bestaan. Het is, zoals hij zelf zegt, de rode draad door zijn leven. ,,Wij praten zelf over een leven voor 4 januari en een leven daarna. Ik was toen 29 jaar, ben nu ongeveer mijn halve leven Elfstedenwinnaar, en dat heeft echt alles op zijn kop gezet. Dat is een onlosmakelijk deel van ons leven geworden’’, vertelt Angenent.

Bij Klasina Seinstra (53) is dat niet anders. Ze wordt niet dagelijks geconfronteerd met haar overwinning, maar wel regelmatig. ,,In de zomer is het wat rustiger, in de winter heb ik het er toch altijd wel druk mee. Ik geef lezingen bij ijsclubs en op basisscholen, en zodra het wat begint te vriezen word ik weer regelmatig gebeld. Dat had ik 25 jaar geleden echt niet verwacht.’’

In de dagen na haar zege werd al duidelijk hoe groot de impact was. ,,Dat ging heel snel’’, zegt ze lachend. ,,We hadden thuis nog een fax met een rol papier. Nou, die lag tot op grond. Zóveel reacties, dagenlang telefoon. Het was een gekkenhuis.’’ De winst heeft ook haar leven veranderd. ,,Ik heb daardoor zoveel mensen ontmoet, zoveel dingen meegemaakt en ben op zoveel verschillende plekken geweest. En er gaan ineens deuren voor je open. Ik heb uiteindelijk hulp gevraagd van Jouke de Vries, omdat ik het niet alleen aankon. We hebben de keuze gemaakt alleen de dingen te doen die ik ontzettend leuk vond en waar ik blij van werd.’’

De Dag
De herinneringen aan de dag zelf verschillen. Angenent is eerlijk. ,,Eigenlijk is me niet zo heel veel bijgebleven.’’ Niet voor niets reed hij vorig jaar in klein gezelschap de tocht nog eens om die écht te kunnen beleven. ,,Van de tocht in 1997 kan ik me alleen momenten terughalen, maar de finish bijvoorbeeld niet. Wel in beeld, maar niet in mijn eigen herinnering. Ik zat echt in een trance, had me echt afgesloten van alle randzaken en me puur gericht op de wedstrijd. Dat is achteraf heel verstandig geweest.’’

Klasina Seinstra staat vooral de strijd met Gretha Smit nog bij. ,,Voorbij Harlingen heb ik me een groepje laten afzakken en zo kwam ik bij Gretha en zeven mannen terecht. Bij Dokkum voelde dat ik zou kunnen winnen. Mijn eindsprint was altijd goed, al weet je dat na tweehonderd kilometer ook niet.’’ Een nederlaag in het NK in Ankeveen vier dagen eerder motiveerde Seinstra. ,,Daar hadden de zussen Gretha en Jenita Smit me in de tang gehad en dat wilde ik niet nog eens laten gebeuren. Gretha heeft het geprobeerd en de finale was spannend. Jammer dat die nooit in beeld is gebracht.’’ Pas tijdens een bijeenkomst van de Elfstedenvereniging kort voor de kerst hoorde ze waardoor dat kwam. ,,Er waren twee motoren op het ijs. Eentje is blijkbaar over de kop geslagen, de ander was met de mannen mee. En die kon tegen de schaatsers in niet terugrijden. Dat was de reden. En ja, dat heb ik pas net gehoord.’’

De Nasleep
,,Eigenlijk ben ik drie maanden lang geleefd’’, stelt Henk Angenent. ,,Volgens mij was het april voor we thuis weer een keer thuis met het bord op schoot zaten te eten. Maar die maanden zijn absoluut als in een roes aan me voorbijgegaan. Soms kwam ik later nog wel eens mensen tegen die zeiden ’weet je nog’. Als ze dan vertelden wat ik nog moest weten, begon er vaak wel wat te dagen, maar ik had het zo echt niet meer geweten. Nu zou ik zeggen ‘joh, het is mooi geweest, ik pak even rust’. Maar toen ging ik maar door en door. Jammer, want daardoor heb ik er eigenlijk te weinig van genoten. Ik mei gingen we twee weekjes op vakantie, kwamen we een beetje tot rust. De dingen die ik daarna deed heb ik veel bewuster beleefd en daar heb ik ook veel meer van genoten dan in de eerste drie maanden. Maar het blijft druk. Het jaar rond heb ik gemiddeld elke week een interview, en momenteel zijn dat er weer twee of drie per dag. En dat begon al in augustus na de vakantie.’’

Bij Klasina Seinstra was het al niet anders. De winnares bij de vrouwen was net zo populair als de kampioen bij de mannen. Het duurde lang, vertelt ze. Heel lang. ,,Eigenlijk is het hele jaar 1997 een druk en gek jaar geweest. In mei zijn Henk-Jan en ik toen ook nog getrouwd, pas daarna werd het ietsje rustiger. Maar ik vond het een fantastische periode.’’

De Opbrengst
Het werd al lang voor de toch hardop gezegd: de winnaar is klaar, binnen. Die hoeft niet meer te werken. Maar bij de vrouwen viel dat toch enigszins tegen. ,,Nee, nee, ik ben er echt niet rijk van geworden’’, zegt Seinstra lachend. ,,Maar ik ben wel rijk geworden aan ervaringen en belevenissen. Ik heb prachtige dingen meegemaakt.’’ Ze werd nog wel benaderd door Patrick Wouters, de toenmalige manager van Rintje Ritsma en huidig directeur van House of Sports. ,,Hij wilde alles zakelijk voor me regelen, maar dat heb ik niet gedaan. Dat had ook een keerzijde. Dan word je echt geleefd, kan je ook niet zomaar even bij een kleine ijsclub wat prijzen kunnen uitreiken of zo. Dat is de afweging die ik gemaakt heb. Of dat verstandig was, geen idee. Maar ik heb het zo als prima ervaren.’’

Henk Angenent is helder over wat de winst hem gebracht heeft. ,,Financieel gewin sowieso. Ik zeg niet dat ik honderd procent financieel onafhankelijk ben, maar ik kan in principe doen en laten wat ik wil. Mijn vrouw Sannah en ik hebben drie bedrijven, hoeven aan niemand verantwoording af te leggen. Wat wil je nog meer? Ik heb er zeker ook een rijker leven aan overgehouden, absoluut. Ik ben gebleven wie ik was, maar heb heel veel andere mensen leren kennen. Door de tocht heb ik een groep dierbare vrienden, daar ben ik heel zuinig op. Ik doe echt heel leuke dingen, kan iets terugdoen voor de sport waar ik ontzettend veel plezier aan beleef en we kunnen ook veel doen in onze grootste passie: paarden.’’

De spruiten zijn er nog steeds, maar wel op de achtergrond. ,,Het bedrijf bestaat nog zoals het was, alleen is het melkvee inmiddels ingewisseld voor paarden. Vinden we fantastisch mooi.’’

De Mythe
Een kwart eeuw na dato neemt de Elfstedentocht steeds meer mythische vormen aan. Maar er is inmiddels ook een hele generatie die misschien wel het fenomeen kent, maar niet de grootsheid. Angenent kan dat alleen maar onderschrijven. ,,Dat is aan niemand uit te leggen. Dat moet je gewoon voelen. Beléven.’’ Hij merkte het vorige winter nog aan zijn dochter Bhodi, die zijn vrouw Sannah vergezelde in de begeleiding van de Elfstedentocht die hij met enkele vrienden reed. ,,We stapten op bij de Zwette in het gezelschap van één fotograaf en één verslaggever, maar voor we bij Sneek waren, had Sannah in de auto al alle talkshows en andere media aan de lijn gehad. Bhodi vroeg zich echt af wat er allemaal gebeurde, maar naarmate de dag vorderde kreeg ze het besef dat haar vader echt iets bijzonders had gedaan. Ze kon een stukje van die sfeer proeven en kreeg in de gaten hoe dat leefde en wat het losmaakte. Die jongste generatie heeft helemaal geen besef wat de Elfstedentocht inhoudt. Voor de vriendinnen van Bhodi en de vrienden van mijn zoons hebben ook iets van ‘tja’. Voor hen ben ik gewoon de vader van, en dat vind ik prima natuurlijk. Maar ik gun die generatie ook te ervaren wat de tocht doet met Nederland.’’

Klasina Seinstra had nooit verwacht dat de tocht na 1997 in ieder geval 25 jaar niet zou worden gehouden. ,,Maar toen we de tocht zelf reden vond ik dat al een stuk geluk. Dat besef had ik heel sterk. In 2012 waren we er heel dichtbij en dan ga je toch denken dat het misschien wel de laatste was. Maar dat gaat er bij mij niet in. Kan ik me niet voorstellen. Ik wil dit zó graag nog een keer. Voor iedereen, niet alleen voor de rijders, ook voor de toerrijders, het publiek, iedereen. De magie is zo enorm. Als je nu praat over de Elfstedentocht weet iedereen waar hij of zij was op 4 januari 1997.’’

Beelden van de tocht doen de altijd nuchtere Angenent nog steeds wat. ,,Dat is zó mooi. En natuurlijk, dat ik heb gewonnen maakt alles misschien nog wel mooier. Maar het wordt echt uniek. Die beelden, de mensen, het ijs, de hele entourage. Het is echt fantastisch dat we dat hebben mogen beleven. En ik hoop dat ik het nog eens keer kan beleven, want de tocht is zoiets unieks in Nederland en zelfs de hele wereld.’’

De Opvolgers
,,Ik ben heel optimistisch’’, stelt Angenent. ,,Mijn gevoel zegt me dat we deze winter sowieso weer natuurijs krijgen. En we hebben vorige winter gezien hoe snel het kan gaan. Ik ben er heilig van overtuigd dat we in de komende jaren de tocht een keer gaan rijden. Dat zegt mijn gevoel al heel lang. Ik gun het de rijders van nu. Dat het begint met een paar weken echt natuurijs in Nederland, dat ze eerst vier, vijf klassiekers kunnen rijden. Dat maakt het al mooi, maar als de Elfstedentocht werkelijk in de lucht hangt, gebeurt er echt iets in Nederland en in de sport. Dat gun ik alle marathonschaatsers, maar ook al die toerrijders die er al jaren voor trainen.’’

Ook bij Klasina Seinstra is de gunfactor voor de mannen en vrouwen in het peloton groot. ,,Ik weet zelf hoe mooi het is, wat voor een speciale dag. Dat is iets wat ik de rijders en eigenlijk iedereen gun. Voor een marathonschaatser is de Elfstedentocht het hoogst haalbare. Die moet je meegemaakt hebben. Punt.’’

Afbeelding
Een prachtig moment voor de gouden Angel Daleman. ,,Voor het eerst met die Nederlandse vlag mogen rondrijden. Daar heb ik lang op gewacht.’’ (Foto TeamNL/Jorn Holwerda)
Angel Daleman leert gouden lessen bij Olympische Jeugdwinterspelen Nieuws 14 feb, 21:04
Niels Overvoorde (r) neemt van trainer Piet Hijlkema het pak van Bouwselect / De Haan Westerhoff in ontvangst. (Foto Henk-Jan Kerkhoff)
Niels Overvoorde ontbrekende schakel team Bouwselect / De Haan Westerhoff Nieuws 3 feb, 18:49
Ronald en Christian Haasjes. ,,Het was een droom ooit samen in één schaatsploeg te zitten.’’ (Foto Henk-Jan Kerkhoff)
De Haasjes herenigd: na Christian ook Ronald in kleuren Bouwselect/De Haan Westerhoff Nieuws 30 jan, 22:05
Merel Bosma stopt na tien jaar op het hoogste niveau als marathonschaatsster. (Foto Timsimaging/Neeke Smit)
Merel Bosma zet na dit seizoen een punt achter haar loopbaan Nieuws 24 jan, 19:56
Jenning de Boo en Tim Prins: tot en met de Spelen van 2026 bij Reggeborgh.
De Boo en Prins verlengen tot en met Spelen van Milaan 2026 bij Schaatsteam Reggeborgh Nieuws 19 jan, 16:47
Christian Haasjes in het pak van de beste jongere. Volgend seizoen draagt hij de kleuren van Bouwselect/De Haan Westerhoff. (Foto Timsimaging / Neeke Smit)
Progressie Christian Haasjes beloond met stap naar Bouwselect/De Haan Westerhoff Nieuws 18 jan, 07:00
De wedstrijd in Winterswijk, met duizenden mensen langs de kant. (Foto Timsimaging / Neeke Smit)
Column: Prijzenpot Nieuws 16 jan, 19:30
Harm Visser is euforisch als hij in Winterswijk de winst pakt. (Foto’s Timsimaging / Neeke Smit)
Alleen de eerste telt op het natuurijs van de ondergespoten baantjes Nieuws 16 jan, 13:36
Afbeelding
It giet oan! Kluun jij mee? Nieuws 5 jan, 10:31
Afbeelding
Michelle de Jong wilde tijdens revalidatie soms gewoon even geen schaatsster meer zijn Nieuws 28 dec 2023, 13:06
Afbeelding
'Stuntman' Tim Prins blijft gewoon een nuchtere Fries: 'Eigenlijk ben ik nog een nobody' 28 dec 2023, 12:37
Afbeelding
Team Jumbo-Visma beloont revelatie Remco Stam met nieuw contract Nieuws 8 nov 2023, 17:46
Afbeelding
Patrick Roest en Marcel Bosker verlengen contract met Schaatsteam Reggeborgh Nieuws 28 sep 2023, 13:23

Lees nu de laatste editie van jouw lokale Nieuwsblad

Meest gelezen