Angst geeft Luna Jonkers vleugels
Met haar vlechtjes en haar daden deed Luna Jonkers een beetje denken aan Pippi Langkous, met haar beroemde uitspraak ‘Ik heb het nog nooit gedaan, dus ik denk dat ik het wel kan’. Zo ongeveer ging het met Luna Jonkers ook op natuurijs in het land van Pippi. Nooit op gereden, maar wel gewoon naar huis gaan met een Nederlandse titel op zak.
Het was natuurlijk allemaal sensationeel wat de pas 21-jarige Luna Jonkers presteerde in die eerste dagen op het zee-ijs bij het Zweedse Luleå. In de eerste de beste race al meer dan een uur alleen vooruitrijden, en dan in de volgende wedstrijd met de winst aan de haal gaan. En het grappige is: het is allemaal ingegeven door angst en onbekendheid.
Neem die eerste wedstrijd van de Grand Prix. Luna Jonkers, een 21-jarige B-rijdster, rijdt heel lang alleen vooruit. ,,Omdat ik het eng vond’’, bekent ze met een lach. ,,Ik sta hier voor het eerst op natuurijs, heb twee keer getraind met mijn ploeggenoten van Cenned en alleen dat vond ik al heel erg eng. Hoe kan ik in hemelsnaam in een peloton rijden als ik het al eng vind om achter mijn ploeggenoten aan te rijden, vroeg ik mezelf af.’’ De eerste honderd meter van de wedstrijd? Zelfde conclusie. Eng. ,,Daarom ben ik er vandoor gegaan, zodat ik niet in de drukte hoefde te rijden.’’
Twee dagen en een evaluatie met de ploeg later. ,,Tja, mijn tactiek in de eerste wedstrijd was achteraf natuurlijk niet zo slim, al vond ik het wel mooi om zo lekker in m’n eentje te rijden. Maar de meiden vertelden me toch de eerste rondjes maar rustig aan te doen en niet direct alle energie te verspillen. Dit is mijn eerste jaar op de marathon, dus tactisch ben ik nog niet zo goed.’’
Advies
Maar als je sterk bent, heb je misschien gewoon wel minder tactiek nodig. Hoe dan ook, waar Luna Jonkers in de eerste Grand Prix nog wat weghad van een stervende zwaan, die na haar lange vlucht met de grootste moeite nog kon aanpikken, pakte ze het in het Open Nederlands kampioenschap een stuk beter aan. Ze had in ieder geval het advies van haar ervaren ploegleidster Alida Pasveer in de oren geknoopt. ,,Die zei dat ik moest genieten en dat heb ik zeker gedaan. Ik geniet al vanaf het moment dat ik hier ben.’’
Toch was er nog wel dat grote peloton, en die gevaarlijke scheuren. ,,En dan ook nog die tempowisselingen. Aanvallen, benen stil, aanvallen, benen stil. Al die grote ploegen lieten elkaar niet rijden, en ik vond het niks. Ik kan dat ook niet goed, dat steeds weer versneller, rijd liever één tempo. Toen het wéér stilviel, keek ik om en zag ik dat ik een gat had van vijf meter. Dan ga ik wel, dacht ik. Mijn eigen tempo rijden, al was het met vier of vijf rondjes te gaan nog best ver.’’
De Groningse spaarde zich zelfs een beetje, reed niet voluit. ,,Ik verwachtte dat er wel een groepje bij zou komen en hoopte dat ik dan weer kon aansluiten. Maar er kwam niemand. Op een gegeven moment besloot ik dan maar alles te geven, en dat is precies wat ik heb gedaan.’’ Ze reed naar een voorsprong van meer dan twee minuten, en langzaam daalde bij Luna Jonkers het besef in dan ze misschien weleens zou kunnen winnen. ,,Dat gat was best groot, maar ik realiseerde me ook dat er nog van alles kon gebeuren. Ik raakte vermoeider, minder scherp. Dan moet je zorgen dat je in ieder geval blijft staan. Maar dat ik kon winnen, geloofde ik pas echt toen ik over de finish was.’’
Verlamd
In de vreugde achter de streep kwam er nog een aspect naar voren dat de zegetocht van Luna Jonkers nóg knapper maakte. Vijf jaar eerder raakte ze na een ongeluk op de racefiets gedeeltelijk verlamd aan haar linkerarm, omdat twee armzenuwen afscheurden bij het ruggenmerg. Dat gaat inmiddels wel beter, maar Jonkers moet nog altijd een speciale brace dragen om te kunnen schaatsen.
Desondanks legde de vierdejaars studente geneeskunde alle toppers haar wil op en mocht ze uiteindelijk het roodwitblauw aantrekken. En Jonkers maakte niet eens de indruk stuk te zitten. ,,Maar ik heb wel zere benen en heel zere voeten. Ik denk dat ik gewoon in de flow zat. De pijn komt vast later nog.’’ Ze verbaasde iedereen, inclusief zichzelf. ,,Zelf had ik wel het idee dat lange afstanden me zouden liggen, maar ik wist dat eigenlijk niet omdat ik dat nog nooit had gedaan. Maar dat ik hier zou winnen? Nee, dat is nooit bij me opgekomen.’’
In ieder geval bezorgde ze in haar eerste seizoen als marathonschaatsster ploegleider Alida Pasveer wéér een grote titel én voorzag ze in een passend afscheid van sponsor Cenned. Het team maakt overigens wel een doorstart, mét Luna Jonkers. ,,Ja, ik blijf volgend seizoen sowieso bij de ploeg. Ik wilde heel graag in dit team rijden en daar ben ik nog steeds heel blij mee.’’