Onbekende Drent uit kleine ploeg beleeft droomdag in Luleå
De Engelsen hebben er zo’n prachtige term voor: the theatre of dreams. Nou, de Botnische Golf bij Luleå ontpopt zich voor marathonschaatsers steeds vaker als zo’n plek waar dromen werkelijkheid worden. Deze keer was het bingo voor Chiel Smit. Eerstejaars rijder in de Topdivisie uit de kleine ploeg van SPROG, en dan meteen de finale van de Grand Prix winnen. De lange Drent had er zelf maar één woord voor. ,,Bizar.’’
We hoeven er geen doekjes om te winden. Kunstijs is een ruime component in het marathonseizoen, maar die paar wedstrijden op natuurijs zijn wel de koersen waar het écht om gaat. Elke marathonrijder weet een zege op buitenijs veel meer aanspreekt dan welke overwinning op kunstijs ook, uitgezonderd natuurlijk het Nederlands kampioenschap. Natuurijs, dáár worden reputaties gemaakt. Of gebroken.
Die van Chiel Smit is in het Zweedse Luleå in ieder geval gemáákt. Hij treedt in de voetsporen van Ronald Kruijer, Marthijn Mulder en bij de dames Luna Jonkers, die vorig jaar op dat zee-ijs in Lapland hun loopbaan in één enkele race van een gouden rand voorzagen. En net als bij die andere drie zag niemand dat aankomen.
Begrijpelijk. Alle topploegen, al die toprijders, hebben hun zinnen gezet op die finale van de Grand Prix op natuurijs. Na de Alternatieve op de Weissensee absoluut de mooiste parel die je aan je kroon kunt toevoegen. De Sea Ice Classic, zoals de koers officieel heet, over 150 kilometer is een koers waarin steevast de jongens van de mannen gescheiden worden. Een koers die je alleen wint als je die dag écht de sterkste bent.
Op dat laatste moet je in dit geval misschien een uitzondering maken, want welbeschouwd waren er twee mannen de sterkste van de dag. Niet alleen winnaar Chiel Smit, maar ook zijn medevluchter Casper de Gier. Het tweetal leverde tot op de streep en fantastische prestatie, waarbij Smit in de allesbeslissende sprint net even scherper en sneller was.
Bizar
En zo leverde 150 kilometer knokken in de vrieskou van Zweeds Lapland een uiterst verrassende winnaar op. Ook voor hemzelf. Chiel Smit, een nuchtere 24-jarige Drent, zoon van een glaszetter uit Zuidwolde en zelf zzp’er in de melkveehouderij, kon het allemaal amper bevatten. ,,In de zomer stapten we met het team over naar de Topdivisie en dan boek ik mijn eerste zege op het hoogste niveau, en ook nog meteen de 150 kilometer in Zweden. Beter kan het haast niet. Bizar’’, stamelde Smit nog steeds in ongeloof.
Dat ongeloof was er ook veel breder, bij rijders en begeleiders. Zij hadden verbouwereerd, maar zeker ook vol respect, toegezien hoe Smit en De Gier het voltallige peloton sloopten. De twee waren al vanaf het begin actief, zaten steeds voorin en vormden uiteindelijk na het achterhalen van de vroege vluchter Max van Honschoten daadwerkelijk de kopgroep. Eerst nog met Niels Immerzeel, maar die moest uiteindelijk afhaken. Mooi dat hij zichzelf toch nog beloonde met de derde plaats. Maar achter de ruggen van Smit en De Gier was het een slagveld. Werkelijk óveral op het zeven kilometer lange parkoers waren plukjes schaatsers te zien. Kapot, moegestreden en verlangend naar maar één ding: het einde. Murw gebeukt door de aanval van een onbekende Drent die nooit zelfs maar op het podium stond en een rijder die dit seizoen meer tegenslag kende dan hem lief is.
Hij was, erkende Chiel Smit, ook echt wel goed deze dag. ,,Op een moment dat het voorin even stilviel, dacht ik ‘ik ga gewoon’. Vijf keer achter elkaar ben ik gesprongen, toen lieten ze me rijden naar Niels Immerzeel, waarna Casper aansloot. We hebben samen heel goed gereden, hebben allebei ons kopwerk gedaan. Zo groeide de voorsprong en op een gegeven moment krijg je dan het gevoel dat dit weleens goed kon uitpakken. Dean ga je er echt in geloven.’’ Maar tijd om weg te dromen was er niet, vervolgde de Drent, die op de Weissensee een maand eerder al vijfde werd in de Alternatieve. ,,De twee jongens achter ons reden ook heel hard. We konden niet verzaken, moesten volle bak doorrijden.’’
Uitvechten
In de laatste ronde was wel duidelijk dat Smit en De Gier het samen moesten uitvechten. Maar aan een strategie dacht Smit helemaal niet. ,,Ik was nog helemaal naar de klote van dat stuk naar het eiland toe.’’
Een tactiek had De Gier wel. ,,Degene die als eerste de sprint aangaat, komt als eerste over de streep’’, wist de rijder van Jumbo-Visma. In tegenstelling tot veel andere rijders in het peloton kende De Gier zijn rivaal Smit goed. ,,Hij is mijn ploeggenoot geweest bij de Beloften. Hij is een wielrenner, kan lang hard rijden. Daarom dacht ik ook laat aan te gaan en er een korte sprint van te maken, ook omdat mijn aanzet wel goed is. Maar hij ging als eerste aan, en zijn aanzet bleek ook ontzettend goed.’’
Smit zag De Gier het spel spelen. Rechtop, draaien naar links, draaien naar rechts. ,,Toen hij weer zo’n slinger naar rechts maakte ging ik zelf aan. Ik had meteen een gat en hij kwam er niet meer overheen’’, blikte de Drent terug.
Zo zette Chiel Smit zichzelf meteen op de kaart én reed hij zich zonder twijfel in de kijker bij de grote ploegen. ,,Dat denk ik ook wel’’, erkende hij met een lach op het gezicht. Maar de Drentse nuchterheid lijkt een snelle overstap in de weg te staan. ,,Ik denk dat het verstandig is nog een jaar bij SPROG te blijven rijden. We hebben met Jeroen de Vries een goede trainer, die perfecte schema’s maakt. Daar kan ik nog wel een jaartje doorbouwen.’’
