Hoop is in energiecrisis gevestigd op regelingen overheid

De energiecrisis laat sporen na in de sportwereld. Verenigingen met eigen accommodaties kunnen amper meer hun broek ophouden. Voetbalclubs sluiten de douches af, of brengen kunstlicht terug tot de halve capaciteit. Soms worden kleedkamers buiten gebruik gesteld en wordt leden gevraagd zich thuis al om te kleden. Het zijn soms bizarre taferelen die zich voordoen. Alles om de energierekening maar zoveel mogelijk omlaag te krijgen.

IJsbanen zijn natuurlijk per definitie energieslurpers. De vriesinstallaties gebruiken veel stroom, maar zijn onmisbaar om ijs te kunnen maken. Uitzetten of capaciteit terugschroeven is daarom geen optie. Daarom ook werd al vroeg in de energiecrisis de noodklok geluid. Het gevaar dat ijsbanen de deuren moesten sluiten omdat de energierekening onbetaalbaar zou worden, was reëel. Dat is er uiteindelijk gelukkig niet van gekomen. Althans: nóg niet.

Ook in Thialf niet. De bekendste ijsbaan van de wereld is nog altijd open, en momenteel gaat het goed, stelt interim-directeur Minne Dolstra. ,,Ons contract loopt tot 31 december, maar vanaf 31 december ziet de wereld er net zo uit als bij jou thuis. Dus dat betekent dat we waarschijnlijk een fors hogere energierekening krijgen. We hebben al een aantal keer offertes opgevraagd, maar de prijzen liggen ongeveer drie tot vier keer hoger. De laatste offerte was ongeveer 2,7 miljoen en dat geld hebben we niet.’’

Thialf is in afwachting van mogelijke regelingen op basis van de motie van PvdA-kamerlid Mohandis. ,,De minister heeft ook aangegeven dat hij daarover nadenkt en waarschijnlijk begin november daarover communiceert. Wat het wordt weten we niet. En dat geldt niet alleen voor ijsbanen, maar dat geldt ook voor zwembaden en sportverenigingen. Dat is eigenlijk afwachten.’’

Kwaliteit

Dan zou je, vervolgt Dolstra, je kunnen afvragen wat je daar zelf aan kunt doen. Dat blijkt niet zo veel te zijn. ,,Er wordt van Thialf en ook van andere ijsbanen verwacht dat er een goede kwaliteit ijs ligt. En wanneer je zoals Thialf de topsport erin hebt, kun je niet zeggen ’Ik doe het even een graadje omhoog’. Dat werkt niet. Het is lastig. Niet alleen voor ons, maar voor iedereen. Ik ben allang blij, en dat spreek ik hier maar even uit, dat voor de mensen thuis een regeling komt die misschien niet helemaal past, maar dat er wel een tegemoetkoming is. Want je moet er niet aan denken dat er anderhalf miljoen mensen van elektriciteit of gas worden afgesloten. En bij ons is het momenteel gewoon druk. Ik wil niet zeggen business as usual, maar we hebben een goed gevuld programma. Alleen is er een zwarte wolk die boven ons hangt.’’

In Thialf wordt alleen elektriciteit gebruikt, geen gas. De ijstempel heeft honderd procent duurzame energie uit wind en zon, onder andere van windmolens in het IJsselmeer. ,,Er is natuurlijk wat gedoe geweest met de zonnepanelen’’, aldus Dolstra. ,,Dat is nu op een haar na gevild. Maar we hebben dus duurzame energ uit wind en zon, en dan is het jammer dat je dan toch nog de hoogste prijs betaalt.’’

Licht

Dolstra ziet wel licht aan het einde van de tunnel. ,,We zijn bezig met het ontwikkelen van een energiehub. We hebben het idee dat we daarmee de energierekening van Thialf fors naar beneden kunnen brengen door batterijopslag te creëren. Daarnaast kunnen we ook het industrieterrein Heerenveen-Zuid helpen. Dat zit op een zogenaamde rode ring, en heeft dus last van congestie. Dat zit op nog geen tweehonderd meter van onze ring. Die is oranje. Dan ben je dus ook zwaar ziek, maar nog niet op de IC. We hebben netbeheerder Liander verzocht toe te staan dat wij een connectie met die rode ring kunnen maken zodat wij daar de problemen op kunnen lossen. Daar krijg je dan ook geld voor en vervolgens kunnen wij die energie gebruiken in Thialf. Dat is dan ook duurzaam. Je zou het circulair kunnen noemen. En als wij te veel hebben en het net heeft te weinig, dan zouden wij ook kunnen terugleveren.’’

Maar netbeheerder Liander is daar niet enthousiast over. ,,Wij bekijken het integraal en zij kijken tot nu alleen daar waar in hun ogen het probleem zit’’, legt Dolstra uit. ,,Maar wij zetten door, en dat hebben we ook tegen Liander gezegd. Wij proberen deze oplossing, die voor meerdere ijsbanen zou kunnen gelden, toch voor elkaar te krijgen. Dit is een oplossing voor de langere termijn. Zo’n installatie kan er binnen zes tot acht maanden staan, dus dat is op redelijk korte termijn.’’

Moedeloos

Minne Dolstra trad in april van dit jaar aan bij Thialf als interim-directeur, nadat hij vanaf 2020 al eens anderhalf jaar actief geweest was als projectdirecteur om samen met algemeen directeur Marc Winters een herstelplan op te stellen en te implementeren. In financieel opzicht heft Thialf al genoeg problemen zou je zeggen, en dan komt daar nu deze energiecrisis nog eens overheen. Dat is bijna om moedeloos van te worden.

,,Dat zou je kunnen denken, maar Thialf is een maatschappelijke sportaccommodatie’’, stelt Dolstra. ,,Schaar ons dan maar in het rijtje met zwembaden en andere ijsbanen: het kan nóóit uit. Dat betekent dat de overheid een bepaald percentage bijdraagt en de gebruikers voor het andere deel moeten zorgen. Dan sluit je je begroting altijd rond de nul. Als je een keer een kleine plus hebt is het leuk, heb je een keer een kleine min dan kan het ook. Maar als je een keer door omstandigheden door het ijs zakt, om het zo maar te zeggen, dan kom je er zelf niet uit. Dat is het lot van maatschappelijke sportaccommodaties. En omdat we ook de topsport erin hebben en grote toernooien en dergelijke staat Thialf altijd in de spotlights. Met heel mooie dingen, en ook bij dit soort dingen. Dat hoort erbij. Als je daar niet tegen bestand bent dan moet je dit soort werk niet gaan doen.’’

De Meent

Ook bij De Meent in Alkmaar hebben ze nog enigszins geluk, maakt woordvoerster Ellen Duijn duidelijk. ,,Op dit moment maken wij nog gebruik van het lopende gunstige energiecontract met HVC.’’ Maar ook dat is eindig en daarom wordt er in Alkmaar al druk nagedacht over de toekomst, en wordt er ook al gehandeld. ,,We zijn zowel vanuit het project POCITYF als vanuit Gemeente Alkmaar en Alkmaar Sport hard bezig met verduurzaming.’’

Dat project POCITYF is een door de EU gefinancierd smart city-project dat historische steden helpt groener, slimmer en leefbaarder te worden met respect voor hun cultureel erfgoed. Door Positive Energy District in steden te implementeren en te testen, ondersteunt POCITYF Europa in de race om tegen 2050 het eerste koolstofneutrale continent te worden. Naast Alkmaar participeren ook steden als het Deense Hvidovre, het Spaanse Granada, het Portugese Évora en de Italiaanse stad Bari in het project.

Er zijn inmiddels al verschillende maatregelen genomen voor het hele sportcomplex De Meent, vervolgt Duijn. ,,Zoals de installatie van het zonparkeren en een batterij voor de opslag van elektriciteit. Op dit moment zijn we hard bezig om het gasverbruik op nul te krijgen. Er worden warmtepompen geïnstalleerd, een warmtekoudeopslag (bodemenergiesysteem) is bijna gereed. Daarnaast wordt er extra isolatie aangebracht om het verbruik naar beneden te krijgen. Ten slotte gaan we de warmte die vrijkomt bij het maken van het ijs opvangen zodat we die later kunnen gebruiken.’’