De lach is terug bij Joy Beune

Dat kwam zeker in de dagen tussen kerst en nieuwjaar tot uiting. Nadat Joy Beune (23) eerder in het seizoen al beslag legde op startbewijzen voor de Worldcup, reed ze zich nu in de Nederlandse top drie van de allrounders en kwalificeerde zich daarmee voor het Europees kampioenschap allround. De prijs betaalde ze de volgende dag: spierpijn en last van de liezen. ,,Want zo’n 500 meter doe ik natuurlijk bijna nooit’’, verklaarde ze lachend. Maar ze keek terug op een fijn NK, vervolgde Beune. ,,Maar als ik die ritten terugzie, denk ik dat ik echt veel beter kan. Dat wil ik graag volgende week laten zien.’’

En ’volgende week’ was de week van het Europees kampioenschap. Beune stond te popelen om zich internationaal als allrounder te meten, zag het EK als een beloning voor het harde werk in de afgelopen maanden. Maar pech trof haar in Hamar. Beune werd ziek, en moest zich helaas afmelden voor het toernooi om te moeten zien hoe haar ploeggenootje Robin Groot het stokje overnam.

Botte pech, maar dat doet niets af aan de manier waarop Joy Beune zich dit seizoen in het pak van IKO presenteert. Ze straalt plezier uit, en vertrouwen. ,,Dat is ook precies wat ik voel’’, beaamt ze. ,,Ik heb het erg naar mijn zin, en dat zorgt mede voor goede resultaten. Ik haal plezier uit de trainingen, uit de wedstrijden. Soms sta ik te kijken van mezelf wat ik allemaal kan. Op de schaats, op de fiets, soms mag ik met de mannen mee en doe ik ook de kopbeurten, wat ik heel erg leuk vind. En zij vinden dat ik het goed doe. Dat zijn dingen waar ik blij van word.’’

Gesprek
En blij was Beune juist minder de laatste jaren bij Jumbo-Visma. Natuurlijk, een topteam, uitstekende faciliteiten, alles goed geregeld. Maar op het ijs lukte het niet. Aan het einde van vorig seizoen werd in een gesprek met coach Jac Orie duidelijk dat de samenwerking ten einde liep. ,,We waren het erover eens dat Jumbo-Visma op dat moment niet het team was voor mij. Orie was heel eerlijk, zei dat hij ook niet meer wist op welke knoppen hij moest drukken om mij hard te laten schaatsen. Die eerlijkheid waardeerde ik. Dat het niet werkte moet ook voor hem niet leuk zijn geweest.’’

Na dat gesprek stond niets Beune meer in de weg om gesprekken aan te knopen met andere ploegen. Bij de ontmoeting met de broers Erwin en Martin ten Hove van Team IKO had ze meteen een goed gevoel. ,,In dat eerste gesprek straalden ze meteen vertrouwen uit. Ze wilden met mij naar de Spelen, waren ervan overtuigd dat ik dat in me had. Dat ze vertrouwen uitspraken zonder te zien wat ik kan, was heel fijn. We hadden gewoon meteen een goede klik, het voelde heel vertrouwd.’’ Ook de ploeg sprak Beune aan. ,,Een jong team, jongens waarmee ik kan trainen, en ook nog samen met Robin Groot. Ook de plannen voor het team bevielen me. Daarom heb ik de overstap gemaakt.’’

Goede knop
Vraag was natuurlijk vooral of de broers Ten Hove wél in staat waren de juiste knoppen te vinden. ,,Als ik kijk naar hoe dit seizoen tot nu toe gaat, dan rijd ik stabiel best goed. Technisch moet het nog wat beter, en ik weet ook echt wel dat ik veel harder kan, maar op dit moment hebben zij wel de goede knop gevonden, ja.’’

En dat zit niet alleen in trainingsschema’s of programma’s. Beune is een gevoelsmens. Ze gedijt in een lekkere omgeving en die heeft ze bij IKO gevonden. ,,Hier is het allemaal lekker nuchter. Niet te veel poespas. Daar houd ik wel van. Het voelt een beetje als één grote familie, maar wel met een professionele omkadering. Het is heel lekker om samen te trainen en samen te werken.’’ Daarin zit zeker een verschil met Jumbo-Visma. ,,Daar voelde de sfeer altijd wel een beetje gemaakt. Hier is het echt. En bij Jumbo zaten natuurlijk grote namen. Daar moet je je maar tussen zien te rijden. Dat is zeker anders. Nu ben ik misschien wel de kopvrouw, maar ik voel niet de druk die ik bij Jumbo had.’’

Verdriet
Sportief had Joy Beune het niet makkelijk, maar de jaren bij Jumbo-Visma waren ook mentaal best zwaar. ,,Absoluut. Het wilde maar niet lukken en dan was ik niet zo heel blij. Dat nam ik ook mee naar huis en dat was echt niet altijd leuk. Mijn moeder kon daar heel veel verdriet van hebben. Die voelde dat natuurlijk, zag dat. En ik dacht altijd maar dat ik moest doorgaan, dat ik me niet zo moest aanstellen. Dat vond ze erg.’’

Een verdrietige moeder heeft onmiskenbaar ook invloed op een dochter, maar Beune ging daar goed mee om. ,,Zij heeft het niet in de hand. Ik ben een volwassen meid, woon in Heerenveen op afstand, en ik had iets van ‘dit is mijn route en het is nu eenmaal zo’. Dat vond ze moeilijk. Zij zit op de tribune en heeft geen grip op mij.’’

Zelf kende ze natuurlijk ook twijfels. Als ze keek naar haar tijd als junior, dan wist Beune dat ze het in zich heeft. ,,Dat vuur dooft bij mij niet. Ik wil altijd meer, ben altijd kritisch op mezelf. Soms reed ik weleens zó slecht dat ik dacht ‘hoe kan dat nou?’. Dat ik zo’n ronde reed dat ik me zelfs een beetje schaamde. Ik leef ervoor, doe er álles voor, en dat komt er dan niet uit. Dan rijd je zúlke slechte wedstrijden. Ik moet eerlijk zeggen dat schaatsen dan soms écht helemaal niet leuk is.’’

- Foto: Timsimaging / Neeke Smit

Helpen
Als ze haar frustratie nu mee naar huis neemt, dan zit daar iemand die precies weet hoe dat werkt. Haar vriend Kjeld Nuis kent de klappen van de zweep als geen ander, óók als het niet lukt. ,,Kjeld wil me ook altijd heel graag helpen. Hij ziet héél veel, en zegt dat ook. En er zijn zeker dingen die hij zegt die ik meeneem het ijs op, waar ik mee aan de slag moet. Dat waardeer ik. Maar Kjeld staat voor mij eigenlijk te dicht bij me. Hij is niet mijn coach, en op mentaal gebied zijn er soms dingen die ik liever met mijn teampsycholoog bespreek. Iemand op afstand is soms juist fijn. En ik heb liever dat de band met Kjeld lekker liefdevol is. We begrijpen elkaar goed en hebben het altijd erg leuk samen.’’

Maar van frustraties en ergernis is in het tijdperk IKO bij Joy Beune geen ruimte meer. Ze is in elk opzicht vrolijker, zegt ze. ,,Ik geniet heel erg, doe alles met plezier.’’ En ze wordt nu ’gezien’, vervolgt ze. ,,Alleen al door de dingen die Erwin, Martin en Erik Bouwman tegen me zeggen. Een schouderklopje, een complimentje. En ze zeggen het natuurlijk ook als het niet goed gaat hè. Ik krijg niet alleen maar veren in mijn reet. Maar het vertrouwen dat ze uitspreken, daar ga ik wel heel lekker op. Ik ben altijd al heel kritisch op mezelf, dan is het soms ook leuk te horen dat wat je doet speciaal is, dat zij soms ook met open mond langs de baan staan om iets wat ik laat zien. Dat goede gevoel neem ik mee naar huis en dan stap ik de volgende dag weer lekker met dat goede gevoel het ijs op.’’

Inspraak                                                                                                                                          Dat gevoel van ’gezien worden’ komt ook voort uit de manier waarop ze bij haar eigen traject wordt betrokken, op de inspraak die ze krijgt. ,,Ik heb soms een eigen mening over dingen, en dan overleggen we gewoon. Kom ik met goede argumenten, dan is alles prima. Vind ik heel fijn.’’ Daarbij neemt ze soms ook aspecten mee uit de tijd bij Jumbo-Visma die wél voor haar werkten. ,,En ik merk dat ik veel beter naar mezelf kan luisteren. Dat heb ik dit seizoen echt moeten leren, omdat ik altijd heel graag door wil met alles en alles ook netjes volgens schema doe. Maar soms is het lichaam gewoon een keertje op. Daar kan ik eerlijk in zijn en dan bespreken wat we dan wel kunnen doen, of dat we iets beter kunnen schrappen.’’ Bij Jumbo-Visma lag er dan toch meer druk op om gewoon het programma te volgen. ,,Als ik dan een keertje zelf iets wilde inbrengen, kreeg ik wel het deksel op de neus. En als ik niet zelf kan zeggen hoe ik me voel, maakt dat de samenwerking niet fijner. Zeker als je zo jong bent ga je het dan gewoon niet meer zeggen. Dat is wel iets waar ik aan heb moeten werken, ook met onze teampsychologen van Psyned.’’

Aanvaring
Dat is ook precies waar ze zich druk over maakte na de aanvaring met Rintje Ritsma als bondscoach van de ploegachtervolging tijdens de Worldcup in Calgary. Daar, legt ze uit, kreeg ze op eenzelfde manier het deksel op de neus. ,,Ik had daar de dag tevoren al aangegeven dat ik niet fit was, dat ik ziek en klaar was. Kapot. En dat ze er rekening mee moesten houden dat ik niet zou rijden in de teampursuit als ik na de 1500 meter helemaal leeg zou zijn. Dat begreep hij. Maar op het moment dat ik na die race inderdaad zeg dat ik leeg was en niet meer kon, stoot ik wéér mijn neus. En dat ik dan zo op televisie voor de bus wordt gegooid, kan nooit de bedoeling zijn. Zo ga je niet met elkaar om.’’

Beune zat in Calgary al met Ritsma om de tafel en wilde dat na het EK in Hamar nogmaals doen. ,,Want ik wil dat niet in de media uitvechten. Ik ben bloedserieus met mijn sport bezig, ben hartstikke eerlijk geweest tegen hem, als ik dan dit terugkrijg, is dat niet zo geweldig voor onze band. Ritsma heeft ook excuses aangeboden, maar meldde ook dat hij zegt wat hij denkt. Prima, maar dan graag in mijn gezicht. Ik wil er in ieder geval nog een keertje over praten.’’

Opbloeien
Na haar afmelding werd de plek van Beune in Hamar overgenomen door Robin Groot, net als Beune afkomstig van Jumbo-Visma en meer dan een ploegmaatje. ,,Zij is als een zusje voor me. Zo voelt het echt’’, zegt Beune met een lach. ,,We hebben echt een heel goede band. We zijn anders, maar eigenlijk ook weer precies hetzelfde. Altijd blij voor elkaar, voelen totaal niet als concurrenten en willen elkaar alleen maar helpen. Ook buiten het schaatsen hebben we het heel fijn met elkaar.’’

Het is opvallend dat de twee redelijk dezelfde weg hebben afgelegd. ,,Robin is iets jonger en haar overstap van de junioren naar de senioren ging wat anders dan verwacht. Maar nu zie ik haar in deze ploeg weer opbloeien, zie ik hoe ze echt honderd procent zichzelf kan zijn en kan genieten van wat ze doet.’’ Woorden die ook zo op Beune zelf van toepassing zouden kunnen zijn. ,,Misschien wel. Ik vind het in ieder geval heel leuk om te zien.’’